Maialen Akizu bertsolari eta idazle urretxuarra Nafarroako hegoaldean dago bere lehenengo idazlana sortzen; Lodosan, Sartagudan, Andosillan eta Mendabian, hain zuzen ere. Euskarak presentzia handia izango du bere obran. Itziar Ruiz Sartagudako zinegotziarekin, Maite Pellejero 'Lodosa bizirik' taldeko kidearekin eta Javier Martinez Mendabiako euskara taldeko kidearekin ere hitz egin dugu, eta herri hauetako egoera zein den kontatu digute.